به گزارش مشرق، افزایش سرسام آور واردات کاغذ حساس حرارتی به کشور، کاغذی که نظام بانکی و شرکتهای دارنده پایانه خدمات فروشگاهی به بلعیدن روز افزون آن عادت کرده و برای مصرف بیش از پیش آن، از خود روی خوش نشان دادهاند.
کاغذ حساس حرارتی، همان کاغذی است که نظام بانکی از آن در دستگاههای "ای تی ام" و "پوز" سیستمهای فروشگاهی بهره میگیرد؛ آنهم با هدف ارایه "رسید" به مشتریان.
ظاهرا "عمر بالا"، "سرعت و کیفیت قابل توجه در چاپ" و "نداشتن استهلاک" در طول زمان، این دسته از کاغذها را به کالایی پرطرفدار در شبکه بانکی کشور تبدیل کرده است.
بررسیها نشان میدهد که در سال 95 دستکم 12 میلیارد تراکنش در شبکه الکترونیک پرداخت کارت (شاپرک) پردازش شده، رقمی با افزایش 26 درصدی آن نسبت به سال قبل.
سامانه "شاپرک" با الگوبرداری از عملکرد شبکههای پرداخت در سطح بینالمللی، طراحی و با همکاری شرکتهای ارائه دهنده خدمات پرداخت در اردیبهشت ماه 1391 فعالیت خود را در نظام بانکی کشور کلید زده است.
ابزارهای مورد پذیرش و پشتیبانی در شبکه شاپرک به سه دسته اینترنتی، موبایل و کارت خوان فروشگاهی تقسیم شده که انواع سرویس ارایه شده توسط ابزار شاپرک، شامل خرید، مانده گیری،پرداخت قبوض و خرید شارژ است.
خرید کالا با 74 درصد، پرداخت قبوض و خرید شارژ با19.1 درصد و مانده گیری هم با 6.8 درصد، سهم هر یک از خدمات بانکی مذکور در سال 95 بوده است. در حال حاضر، 31 بانک و پنج موسسه اعتباری مجاز در شبکه بانکی کشور حضور دارند. اما رابطه این عملیاتها با افزایش ناباورانه واردات کاغذ حساس حرارتی به کشور در چیست؟
تردیدی نیست که افزایش تعداد تراکنشهای موجود در نظام بانکی و خرید از فروشگاهها تاثیری مستقیم برافزایش میزان مصرف این نوع کاغذ دارد.
کاغذی که تا اینجای کار، عمدتا از کشورهایی چون کره جنوبی، چین و آلمان راهی بانکهای موجود در شبکه بانکی کشور میشود.
هم اکنون، ابزارهای موجود در شبکه شاپرک شامل 5928263 عدد کارتخوان فروشگاهی، 341794 ابزار اینترنتی و 10955 ابزار موبایل بوده که بر این ارقام، باید ابزارهای موجود شبکه شتاب را هم افزود که شامل 46887 خودپرداز و 71879 پایانه شعب بوده است.
همه این ابزارها منهای اینترنت و موبایل مجبور به استفاده از کاغذ حرارتی برای صدور رسید به مشتری هستند.
از قرارمعلوم، سهم ابزار پذیرش اینترنتی ازکل تراکنش های کشور درسال 95 حدود 2.6 درصد و ابزار پذیرش موبایل هم تنها 10.6 درصد بوده است.
سرجمع این ارقام نشان می دهدکه نظام بانکی با همه تلاش های خود در راستای ارایه بیشتر خدمات الکترونیک اما همچنان سهم استفاده ازاینترنت و موبایل درخدمات نظام بانکی بسیار ناچیز است.
به نظر میرسد، یکی از دلایل افزایش استفاده از کاغذهای حساس در صدور رسید به مشتریان، عدم توجه جدی به دو ابزار مذکور بوده چرا که در خدمات دیگر بانکی، صدور رسید برای مشتری ظاهرا امری اجتناب ناپذیر است.
براین اساس، مدیرعامل شرکت تولید کاغذهای حساس نمابر مهر میزان واردات کاغذهای حساس در سال 95 را دستکم 9600 تن برآورد کرده و گفته که کاغذهای حساس در شبکه کارتخوان فروشگاهی، خودپرداز و شعب بانکها مورد استفاده قرار می گیرد.
امیر عصاری افزوده که میزان مصرف کاغذ حساس در نظام بانکی کشور به طور قطع بیشتر از این عدد بوده و برآورد کرده که این عدد، دستکم در محدوده 14 هزار تن در سال است.
به گفته وی، از میزان 14 هزار تن کاغذ حرارتی مصرفی در کشور، 6 تا 7 هزارتن آن محصول هانسول کره جنوبی، 7 هزار تن آن از چین و یک هزارو 500 تن آن هم ازکمپانیهای میتسوبیشی و کوهلر آلمان وارد کشور شده است.
عصاری، قیمت هرتن کاغذ حساس حرارتی وارداتی از کشور چین به ایران را یک هزارو 350 دلار و قیمت هر تن کاغذ آلمانی وارداتی را هم یک هزارو 500 دلار در هرتن ذکر کرده است.
با این حساب، چنانچه میزان واردات و مصرف کاغذ حساس در نظام بانکی در سال 95 را همان مقدار 14 هزار تن و میانگین قیمت کل محصول وارداتی در هرتن هم یک هزارو 350 دلار در نظر گرفته شود، با یک ضرب و تقسیم ساده، رقم واردات کاغذ های رسید بانکی و فروشگاهی مصرفی در سال گذشته به 70988400000 تومان رسیده است.
جالب تر اینکه عمده این رسیدها پس از رویت به سطل زباله ریخته شده و درصد ناچیزی از آنها به عنوان سند بانکی نزد مشتریان باقی می ماند.
مدیرعامل شرکت تولید کاغذهای حساس نمابر مهر از تعیین تعرفه برای واردات کاغذهای حساس حرارتی از انتهای سال 94 سخن گفته و گفته که به دلیل شباهت کاغذهای حساس با کاغذ تحریر، تعیین تعرفه از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت منجر به ایجاد رانت شدید واردات این نوع کاغذ به کشور شده است.
در حال حاضر، میزان کاغذ تحریر مورد نیاز کشور سالانه ۳۷۰ هزار تن بوده که ۲۷۰ هزار تن آن از طریق واردات تامین میشود.
جدای از این امر، یکی از دلایل دیگر واردات روز افزون کاغذ حساس حرارتی به کشور ناشی از فقدان یک تولید کننده جدی در کشور بوده که پیشتر، یک شرکت در داخل، تولید این نوع کاغذ را برعهده داشت که اکنون به مشکل برخورده و طبق اعلام "عصاری"، سهم آن زیر 5 درصد کالای مورد نیازکشور است. بنابراین 95 درصد کاغذ رسیدهای مصرفی در نظام بانکی و پایانه های خدمات فروشگاهی از محل واردات تامین می شود.